زمان مناسب برای برندسازی در ایران چه موقع است؟

اگر بخواهیم حکیمانه مشکل اقتصادی کشور عزیزمان را حل کنیم باید به‌طور کلان و اساسی به این موضوع بنگریم.جنگ اکنون جهان جنگ اقتصادی است و زمانی ما می‌توانیم پیروز این جنگ باشیم که سربازان متناسب با خودش را پرورش داده باشیم و این سربازها همان برندهای ما هستند.

همان‌گونه که تویوتا ژاپن را و سامسونگ کره جنوبی را در عرصه‌های جنگ اقتصادی جهان سربلند نگه می‌دارد. ایران عزیزمان نیز به چنین جنگجویانی نیاز دارد اما متأسفانه تاکنون هیچ برندی در سطح بین‌المللی برای کشورمان وجود ندارد.
زمانی که برند و برند پردازی را به‌عنوان راهکاری اساسی مطرح می‌کنیم عده‌ای خرده می‌گیرند و می‌گویند در این شرایط برند پردازی اولویت نیست ! با ذکر یک مثال ذهن این افراد را هموارتر می‌کنیم. آیا زمانی که شما در چادر زندگی می‌کنید و در فکر آن هستید که برای خودت سرپناه محکم و خانه‌ای امن بسازید آیا این هدف در زمان سیل و باران کم‌رنگ‌تر خواهد شد یا پررنگ‌تر؟! آیا برای رسیدن به این هدف تلاش خود را مضاعف می‌کنید یا آن را کاهش می‌دهید؟!شرایط اقتصادی کنونی کشور ما نیز حکایت همان سیل و باران است که باید مدیران کسب‌وکارها را که در شرایط باثبات اقتصادی مشغول به کسب درآمد بودند را بیدار کند تا به فکر جنگیدن برای حضور در بازارهای جهانی باشند. لازم به ذکر است مجوز به‌تنهایی برای حضور در بازارهای جهانی کافی نیست اما جزء ملزومات اساسی حضور در بازارهای جهانی است. تکنولوژی، طراحی، کیفیت و … عواملی هستند که مکمل برند هستند. تاکنون به این نکته فکر کرده‌اید که چرا پسته، زعفران و حتی فرش نفیس و ارزشمند ایرانی که زاده و بر خواسته از کشور خودمان است توسط برندها و کمپانی‌های غیر ایرانی در جهان شناخته می‌شوند؟! بی‌شک این موضوع تنها یک دلیل دارد و آن‌هم فقدان علم قدرتمند برند در تولید محصولات و خدمات ایرانی است! ممکن است مخاطب با خودش بگوید اندازه کسب‌وکار من در مقایسه با بازارهای جهانی ناچیز است و من چگونه می‌توانم به برند و برندسازی فکر کنم ؟! باید بگوییم که تلاش در مسیر جهانی‌شدن در ابتدای مسیر ما را در منطقه و بعد  در استان و بعد در کشور و بعد بین چند ملیت و درنهایت ما را به قله جهانی خواهد رساند ! پس از همین سطح که هستید باید شروع کنید تا به آن درجه برسید. دقیقاً مانند برندهای بزرگ دنیا همچون اپل یا گوگل که از یک گاراژ شروع کردند ولی به موفق بودن در شهر و ایالت خود اکتفا نکردند و برای جهانی‌شدن از تمام قدرت خود و تیم خود بهره بردند.

از چه زمانی برندسازی را شروع کنیم؟

قبل از اینکه به این سؤال پاسخ دهیم این نکته را یادآور می‌شویم که زمانی که از برند حرف می‌زنیم عده‌ای افسانه‌ی برند بودن دارند وعده‌ای برند را راهکار نمی‌دانند وعده‌ای اصلاً از این معجزه خبر ندارند! کار با افرادی که افسانه‌ی برند بودن دارند از همه سخت‌تر است.یکی از سؤالات رایجی که در مورد برند مطرح می‌شود این است که از چه زمانی باید برند سازی آغاز شود و از چه زمانی ما برند می‌شویم؟! در جواب این سؤال باید بگوییم که یک انسان به‌محض این‌که به دنیا می‌آید یک انسان نامیده می‌شود اما تا زمانی که مأموریت خود را به‌درستی و کامل انجام ندهد انسان کاملی نیست!در مورد برند نیز همین‌گونه است. می‌توان به‌محض به وجود آمدن یک کسب‌وکار آن را برند نامید، اما هویت آن، میزان آگاهی برند،تمایز و… تعیین می‌کند که برند تا چه اندازه کامل و جامع است و به‌تمامی ابعاد خود توجه کرده است یا خیر!کسانی که افسانه برند بودن دارند نیز با همین شکل مواجه هستند. با رسیدن به میوه‌های اندک از دنیای برند و مشعوف شدن از معجزه‌های  این دنیای جذاب فکر می‌کنند برند هستند چون تنها به‌ظاهر و پوسته‌ی برند خود که لوگو؛رنگ‌سازمانی، پوشش پرسنل و … است توجه کرده‌اند.غافل از اینکه این پوسته بدون هسته هیچ پایه و بنیانی ندارد!مگر می‌شود درخت میوه بدهد،بدون داشتن ساقه، ریشه، برگ و شاخه!لوگو، نام، رنگ‌سازمانی و مواردی ازاین‌دست آخرین لایه‌های هویت برند هستند که مأموریتشان انتقال هویت برند به ذهن مشتری است.

اشتباهات رایج در برند سازی

دنیای برند، دنیایی که نسبت آن به دنیای بازاریابی و فروش همانند نسبت دنیای دیجیتال به آنالوگ یا ویندوز به Dos یا موبایل‌های جدید به موبایل‌های قدیمی است. مسلماً زمانی که عصر زمانی بازار تغییر کرده باشد ولی ما ابزار و علم عصر جدید یعنی برند را نداشته باشیم همانند کسانی خواهیم بود که در جنگ گرم با سلاح سرد حاضرشده باشند! بعد از عصر تولید نوبت به فروش رسید و بعدازآن عصر بازاریابی شروع‌شده و اکنون عصر بازار در دنیا برند است!ولی متأسفانه بسیاری از کسب‌وکارهای کشورمان در دنیای بازاریابی و فروش و حتی تولید مانده‌اند و این یعنی عقب‌ماندگی در مدیریت بازار!

بازار در ابتدا در همه‌ی صنایع انحصاری بود، یعنی مشتری مجبور به خرید و استفاده از تنها گزینه‌ی ممکن بود، بعدازآن بازار نیمه انحصاری، نیمه رقابتی و رقابتی گزینه‌های پیش روی مشتری را چندین برابر کردند و اختیار به مشتری بازگشت. جالب آن است که مرحله‌ی بعدی ایلگوپولی است، یعنی ۸۰ درصد سهم بازار دنیا به دست ۳ یا ۴ برند خواهد بود. تقریباً مشتری باز یک‌چیز را انتخاب می‌کند اما این بار با اختیار و انتخاب خودش،نه به‌اجبار.در اکثریت صنایع دنیا این پدیده یعنی ایلگوپولی اتفاق افتاده است. به‌طور مثال در صنعت موبایل می‌بینیم باوجود هزاران برند موبایل در دنیا، برندهای  Apple،  Samsung، LG ، Huawei، چهار برندی هستند که نزدیک به ۸۰% سهم بازار دنیا را به خود اختصاص داده‌اند. این پدیده را می‌توانیم در صنعت لبنیات کشور خودمان نیز مشاهده کنیم. میدانیم که ۸۰% سهم بازار در دست برندهای میهن و کاله است.این اتفاق به این معنی است که اگر برای اوج گرفتن تلاش نکنیم، کسب‌وکارمان مانند ماست‌بندی محلمان که نیازهای جزئی و سهم بازار اندکی خواهد داشت می‌ماند یا حتی رو به نابودی می‌رود.

هویت برند؟

هویت برند به‌مثابه ریشه برند است که مواردی همچون شخصیت برند ، ارزش‌های برند ،داستان برند، جایگاه برند، تمایز برند و …را در بردارد . بعد از تعیین اجزای هویت برند و یکپارچه‌سازی آن‌ها یک ذهنیت و هویت شکل می‌گیرد که هدف ما انتقال این هویت به ذهن مخاطب یا مشتری است. حالا زمان آن است که از هویت بصری مانند لوگو، رنگ، تم و فونت و ..  و هویت گفتاری شنیداری مثل نام، شعار، تگ لاین و .. را برای انتقال این ذهنیت به ذهن مشتری کمک بگیریم. بارها و بارها دیده‌ایم شرکت‌های طراحی و آژانس‌های تبلیغاتی ادعای برندسازی برای سازمان‌ها رادارند و جالب اینجاست که ماحصل کار آن‌ها پوسته‌ی بدون هسته و درخت بدون ریشه است! باید بگوییم بخش اعظم و مهم برند پردازی هویت برند است ! که تدوین و تعیین آن کار سخت و حرفه‌ای‌تری نسبت به طراحی هویت بصری یا گفتاری و شنیداری است !

هویت و تمایز!!!

در دنیای برند هویت برند پایه و اساس برند سازی است. بی‌تردید پایبند بودن به بایدها و نبایدها و حفظ هویت برند لازم و ضروری است. اما درعین‌حال هویت برند باید پویا و متمایز نیز باشد. یکی از سخت‌ترین فعالیت‌ها در مسیر برندبنگ متمایز بودن و پویا بودن با توجه به حفظ هویت برند است. درواقع یک آونگ است که دامنه حرکت آن بین هویت و تمایز است.

4 راهکار در حوزه برندینگ برای تاثیرگذاری اولیه برند بر روی مخاطب

معمولا کاربران با نگاهی کوتاه به یک سایت به سراغ صفحات بعدی می روند. این امر رقابت برای جذب مخاطب را بسیار فشرده و حساس کرده است. بی شک در چنین شرایطی برای برندها فرصت چندانی به منظور تاثیرگذاری اولیه بر روی مخاطب باقی نمی ماند. به عبارت دیگر، سرعت عمل در عصر کنونی حرف اول را در کسب موفقیت می زند.

در این مقاله قصد من نمایش راهکارهای مفید به منظور استفاده بهینه از فرصت محدود برای تاثیرگذاری بر روی مخاطب است. هدف چنین تاثیرگذاری نیز بهبود جایگاه برند، محصول یا سرویس مان خواهد بود. شاید در وهله نخست چنین ایده ای برای یک مقاله به روز عجیب به نظر برسد. در هر صورت زمان زیادی از ورود اینترنت به دنیای کسب وکار می گذرد. نکته مهم در اینجا تحول شیوه های استفاده از اینترنت در سال های گذشته است، بنابراین بازنگری در شیوه تعامل مان با مخاطب در اینترنت ضروری به نظر می رسد.

1. اهمیت ایجاد نام، لوگو و هویت برای برندمان

پیش از انجام هرگونه فعالیت بازاریابی یا برندسازی برای کسب وکارتان در دنیای اینترنت باید لوگویی برای خود طراحی کنید. امروزه هر برند و شرکت موفقی از یک لوگوی زیبا و جذاب بهره مند است. فقط نگاهی به نام هایی نظیر نایک، مک دونالد، استارباکس و تارگت بیندازید. برخی از این لوگوها آنقدر خوش ساخت هستند که مردم فقط با مشاهده آنها به ماهیت کسب وکار شرکت مذکور پی می برند. نایک یکی از نمونه های موفق در این زمینه محسوب می شود. در حقیقت بیشتر ما این برند را با لوگوی مشهور و در عین حال ساده اش به یاد می آوریم.

هنگام صحبت پیرامون طراحی لوگو برای برندتان دست های شما کاملا باز است. به این ترتیب راه های مختلفی پیش روی شما قرار دارد. از جمله این راهکارها می توان به طراحی شخصی لوگو، سفارش آن به آژانسی معتبر، استخدام طراح و استفاده از ابزارهای کمکی در اینترنت اشاره کرد. از آنجایی که اغلب برندهای تازه کار با محدودیت های مالی و بودجه اندک دست وپنجه نرم می کنند، توصیه من استفاده از آرشیو لوگوهای رایگان در سایت های مختلف است. البته منظور من استفاده از آن لوگوها بدون اعمال تغییرات نیست. بر این اساس پس از انتخاب لوگوی اولیه، آن را باتوجه به ویژگی برندتان شخصی سازی کنید. در غیر این صورت اتکا بر روی توانایی های خود یا اعضای شرکت به منظور طراحی لوگویی جذاب مناسب خواهد بود. اگر وسواس زیادی در زمینه طراحی لوگوی تان دارید، پس از انجام کار آن را تحویل یک طراح حرفه ای دهید. توصیه های وی شما را در تکمیل لوگوی برندتان کمک خواهد کرد.

در کنار طراحی لوگویی زیبا و خلق هویتی برای کسب وکارتان باید برای برندتان هم نامی جذاب انتخاب کنید. توصیه اول من در این مورد انتخاب نام باتوجه به ایده های شخصی تان است. معمولا صاحبان کسب وکار چند نام برای برندشان در ذهن دارند. اگر نامی در ذهن تان نیست، مراجعه به سایت های تولید نام گزینه منطقی خواهد بود. این سایت ها به راحتی با جست وجوی ساده در اینترنت پیدا می شوند. مزیت اصلی آنها امکان تعریف ویژگی های مدنظرتان و دریافت فهرست نام های مناسب و هماهنگ با آن ویژگی هاست. همچنین برای انتخاب نام محصول تان نیز می توانید از این سایت ها استفاده کنید. البته توجه داشته باشید که چنین کارهایی فقط برای شروع فعالیت برندتان مناسب است. پس از توسعه کسب وکارتان استفاده از چنین ابزارهایی بیانگر ناتوانی برندتان در تعیین سرنوشتش خواهد بود.

2. استفاده حداکثری از شبکه های اجتماعی

همانطور که همه ما می دانیم، شبکه های اجتماعی در تمام طول هفته فعال هستند. در حقیقت برای این پلتفرم ها تعطیلی معنایی ندارد. باتوجه به حضور میلیاردها کاربر در شبکه هایی نظیر فیس بوک، توییتر، اینستاگرام و پینترست استفاده تجاری از آن برای برندها اهمیت خاصی پیدا کرده است.

در اینجا به برخی از ایده های کاربردی برای استفاده بهینه از شبکه های اجتماعی در فرآیند برندسازی اشاره خواهم کرد. معیار من برای انتخاب این راهکارها سهولت کاربردشان در کنار میزان تاثیرگذاری بوده است. به توصیه های ذیل توجه کنید:

• از نام برندتان در شبکه های اجتماعی محافظت کنید. این کار با جلوگیری از کاربرد نام برندتان از سوی سایر کاربران و شرکت ها امکان پذیر خواهد بود.

• تصویر پروفایل اکانت خود را با عکس لوگوی تان به روزرسانی کنید. این کار جلوه حرفه ای به برندتان خواهد داد.

• تصویر پس زمینه در فیس بوک و توییتر اهمیت بالایی دارد. برای برندتان تصویری ویژه به منظور بارگذاری در این پلتفرم ها طراحی کنید.

• به منظور بهینه سازی فرآیند بارگذاری پست در شبکه های اجتماعی زمان بندی دقیقی برای این کار طراحی کنید.

بی شک فعالیت در شبکه های اجتماعی صرفا به معنای ارسال پست نیست. چنین کاری را هر کاربر معمولی نیز انجام می دهد. به عنوان یک برند فعال باید در پی برقراری ارتباطی عمیق و نزدیک با کاربران باشید. به این ترتیب علاقه آنها برای مشاهده مطالب برندتان و بررسی سایت شرکت افزایش خواهد یافت. بهترین نمونه در زمینه فعالیت موفقت آمیز در شبکه های اجتماعی از سوی اکانت های برند Neil Patel است. بر این اساس با مراجعه به صفحات رسمی آنها یکی از بهترین منابع برای کسب ایده های جالب را به دست بیاورید.

3. بهره مندی از مزیت های امضای اختصاصی در ایمیل

درحالی که بسیاری از برندها و شرکت های بزرگ تمرکزشان را بر روی تولید محتوای جذاب در شبکه های اجتماعی و سایت شان گذاشته اند، به احتمال زیاد یکی از منابع اصلی تاثیرگذاری بر روی مخاطب را به دست فراموشی سپرده اند. این منبع ایمیل ماست.

اندکی در مورد شمار ایمیل هایی که در طول روز دریافت می کنید، فکر کنید. آیا به همه ایمیل های دریافتی به یک اندازه اهمیت می دهید؟ بی تردید پاسخ منفی خواهد بود. دلیل این واکنش شما چیست؟ پاسخ در شناخت تان از فرستنده و جذابیت ایمیل دریافتی نهفته است.

چند سال قبل من با افزودن امضای شخصی به ایمیل های خود تغییری اساسی در فعالیتم به عنوان یک بازاریاب اینترنتی ایجاد کردم. آیا شما به عنوان یک برند جویای نام از توانایی های ایمیل تان به خوبی استفاده می کنید؟

با افزودن تصویر لوگوی تان به عنوان پروفایل، افزودن لینک اکانت های تان در شبکه های اجتماعی و لینک آخرین مطالب تان در سایت رسمی شرکت جلوه حرفه ای به فعالیت ایمیلی تان دهید. به این ترتیب با ارسال هر پیام به دیگران پروفایل ایمیل تان به مانند تابلویی تبلیغاتی در خواهد آمد. به یاد داشته باشید که هیچ کاربری پیام دریافتی از سوی آدرس ایمیلی بدون تصویر پروفایل و توضیحات جانبی را جدی نخواهد گرفت. بنابراین بدون توجه به توصیه حاضر تمام فرآیند برندسازی و بازاریابی تان در سرویس های ایمیلی بی نتیجه خواهد ماند.

4. بر بازار کسب وکارتان مسلط شوید

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، اکنون فضای اینترنت بیش از هر زمان دیگری شلوغ است. با فعالیت فشرده سایت های مختلف و تولید محتوا از سوی آنها رقابت شدیدی برای جلب مخاطب وجود دارد. بر این اساس اکنون نمایش سایت مان در رتبه های نخست جست وجوی گوگل بسیار مهم است. در این صورت روزانه شمار بالایی از کاربران به سایت مان جذب خواهند شد.

یکی از راهکارهایی که هنوز هم در زمینه جذب مخاطب به سایت مان کاربرد دارد، نگارش مقاله به صورت نویسنده میهمان در سایت های مطرح است. بهترین مثال در این زمینه همین مقاله پیش روی شماست. در حقیقت من در سایت All Business به عنوان نویسنده میهمان فعالیت دارم. نتیجه این کار نیز افزایش شمار بازدیدهای کاربران از سایت شخصی من است. به این ترتیب با جست وجوی کلیدواژه های مختلف در زمینه تبلیغات و بازاریابی مقاله های من در دو صفحه نخست موتورهای جست وجوگر به نمایش در خواهد آمد. البته تلاش من برای حضور دائم در صفحه نخست است، اما این کار نیازمند صرف زمان بیشتری است. امیدوارم روزی همگی در صفحه نخست جست وجوی گوگل جای داشته باشیم.

به منظور بهبود جایگاه خود و برندتان باید به سراغ سایت های مطرح در زمینه کسب وکار و تحلیل های تبلیغاتی بروید. با نگارش مطلب به صورت نویسنده میهمان اعتبارتان در دنیای کسب وکار به عنوان یک کارشناس افزایش خواهد یافت. علاوه بر این ارتباط با چنین سایت هایی در آینده نیز به کارتان خواهد آمد. در هر صورت چنین کاری هم برای شما و هم برای سایت میزبان منافع متقابل دارد. شما جایگاه تان را افزایش می دهید و سایت مذکور نیز مطلب رایگان با هزینه ای بسیار اندک دریافت خواهد کرد. به منظور ارزیابی نتیجه کارتان بر شهرت برندتان همیشه فهرست جست وجوهای گوگل را بررسی کنید. بر این اساس در صورت افزایش بازدید کاربران از سایت تان جایگاه شما باید بهبود پیدا کند. در صورتی که این استراتژی باعث بهبود جایگاه برندتان نشد، باید محتوای مطالب خود را مورد بازبینی قرار دهید. همچنین اطمینان از نمایش مطلب تان در بخش های پربازدید سایت های میزبان راهکار دیگری برای افزایش جلب توجه به مطلب و سایت تان خواهد بود.