برندینگ یا برندسازی از جمله اقدامات مهم و اولیه یک کسب و کار در راستای معرفی خود به بازار و مصرف کنندگان است و در واقع نوعی روش بازاریابی محسوب می‌شود که محصولات و خدمات شما را از سایر نام‌های تجاری متمایز می‌سازد. یک شرکت برای برندسازی موفق باید به طور همزمان از چندین استراتژی برندینگ بهره بگیرد تا بتواند نام تجاری خود را در ذهن و قلب مصرف کنندگان ثبت نماید. کسب و کارها بدون داشتن استراتژی برندسازی نمی‌توانند در محیط بازار با رقبای خود رقابت کنند و در نتیجه مغلوب آنان شده و با شکست مواجه می‌شوند. بنابراین توجه به تاکتیک‌ها و استراتژی‌های تعریف شده در فرآیند برندسازی به شما کمک می‌کند تا بتوانید از همان ابتدا به کسب و کار و نام تجاری خود هویت و اعتبار ببخشید و آن را از سایر برندهای مشابه موجود در بازار متمایز سازید. در ادامه این مقاله مفهوم استراتژی برندینگ را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهیم و شما را با انواع استراتژی برندسازی آشنا خواهیم کرد.

استراتژی برندینگ چیست

استراتژی برندینگ (Branding Strategy) یک برنامه بلند مدت برای دستیابی به مجموعه اهداف بلند مدت است که در نهایت منجر به معرفی و انتخاب برند شما از سوی مصرف کنندگان خواهد شد. استراتژی‌های برندسازی اگر به درستی جرا شوند، ارزش ویژه‌ای به کسب و کار شما می‌بخشند و آن را به یک نام تجاری ماندگار تبدیل خواهند کرد. یعنی برند شما در نظر مصرف کنندگان، ارزش و معنایی فراتر از یک نام خواهد داشت و به نوعی با ذهن و قلب آنان عجین می‌شود. به طور کلی برندینگ به معنای ایجاد یک نام تجاری و یا هویت برای کسب و کارتان است و استراتژی برندینگ نیز به مجموعه اقداماتی اشاره دارد که در جهت معرفی این نام تجاری به مخاطبان و تبدیل آنها به مشتریان وفادار انجام می‌شوند.
اکثر مدیران معمولا به اشتباه استراتژی برندسازی را تنها در انتخاب نام، طراحی لوگو، رنگ و یا وب سایت تعریف می‌کنند؛ در صورتی که این استراتژی مفهومی فراتر از این عناصر بصری دارد و ریشه‌های کسب و کار شما را تشکیل می‌دهد. استراتژی برندسازی در واقع حول محور عناصری ناملموس می‌چرخد که به مرور زمان موجب افزایش آگاهی، ایجاد ارزش، هویت و وفاداری نسبت برند خواهد شد. این عناصر مانند لوگو یا وب سایت قابل رویت نیستند و به همین دلیل ممکن است میزان اهمیت آنها به خوبی درک نشود. در صورتی که موفقیت و رونق کسب و کار شما تا حد زیادی به این عناصر ناملموس وابسته است.

هدف از پیاده سازی استراتژی برندینگ در کسب و کار چیست

مهم‌ترین هدف بکارگیری استراتژی برندینگ در کسب و کار این است که خود را به مصرف کنندگان معرفی کنید، به آنها بگویید چه هدفی دارید و چه چیزی شما را از سایر نام‌های تجاری موجود در بازار متمایز می‌سازد. استراتژی برندسازی یک راهبرد بلند مدت است که موفقیت آن به سرعت حاصل نمی‌شود و برای مشاهده تاثیرات مثبت آن باید رفتار مصرف کنندگان را در طول زمان مورد بررسی قرار دهید. در واقع اندازه گیری میزان موفقیت و تاثیرگذاری استراتژی‌های برندسازی اصلا کار ساده‌ای نیست زیرا این استراتژی‌ها شامل عناصر ناملموس و نامشهود بوده و به راحتی شناسایی نیستند. اما برای اندازه گیری نسبی میزان موفقیت خود در این فرآیند باید از همان ابتدا فاکتورهایی را برای تعیین میزان کارآمد بودن استراتژی‌های خود تعیین نمایید. هر کسب و کار میزان موفقیت خود را بر اساس آیتم‌های متفاوتی اندازه گیری می‌کند اما تمامی آنها عناصر مشترکی را در استراتژی‌های خود بکار می‌گیرند. پاسخ به سوالات زیر می‌تواند در تدوین استراتژی‌های موفق و سپس اندازه گیری میزان تاثیرگذاری آنها به شما کمک کند:

• هدف اصلی برند شما چیست و کدام نیاز مشتری را برآورده می‌سازد؟
• چه چیزی شما را از رقبا متمایز می‌سازد؟
• چرا مصرف کنندگان باید محصولات شما را انتخاب و خریداری کنند؟
• نیازها و خواسته‌های مشتریان شما چیست و چگونه می‌توانید آنها را برآورده سازید؟

اگر بتوانید در همان ابتدا به این سوالات پاسخ دهید و استراتژی برندینگ خود را بر اساس پاسخ‌های خود به این سوالات اساسی تنظیم کنید، قطعا پس از گذشت مدت زمانی کوتاه شاهد تاثیرات مثبت و چشمگیر آن در کسب و کار خود خواهید بود.

عناصر اصلی استراتژی برندسازی

حال که با مفهوم و میزان اهمیت پیاده سازی استراتژي برندینگ در موفقیت کسب و کار خود آشنا شدید، اکنون باید استراتژی‌های خود را تدوین کنید. روش‌های بسیاری برای تعیین استراتژی برندسازی وجود دارد که انتخاب و بکارگیری آنها در وهله اول به اهداف شما بستگی دارد. برای تدوین استراتژی اولیه برندینگ برخی عناصر اصلی و مشترکی وجود دارند که با در نظر گرفتن آنها می‌توانید استراتژی مناسبی را برای برندسازی خود تعریف کرده و بر اساس آن پیش بروید. عناصر اصلی که انواع برندها و کسب و کارهای موفق دنیا در ابتدای شروع فعالیت خود به آنها توجه داشته‌اند شامل موارد زیر هستند:

هدف برند

اصلی‌ترین عنصر در تدوین استراتژی برندینگ یک کسب و کار تعیین هدف آن است. شما به عنوان مدیر یک بیزینس باید بدانید که چرا اقدام به راه اندازی این یک کسب و کار کرده‌اید و قصد دارید به چه هدفی دست پیدا کنید. زمانی که برند شما دارای هدفی مشخص باشد قطعا توجه مشتریان بیشتری را جلب می‌کنید، میزان فروشتان افزایش پیدا می‌کند، بازگشت سرمایه (ROI) بهتری خواهید داشت و بسیار سریع‌تر رشد می‌کنید. بنابراین پیدا کردن هدف یکی از اصلی‌ترین عناصر در توسعه استراتژی موفق برندینگ محسوب می‌شود.

ارزش برند

تعیین ارزش ویژه برند یکی دیگر از عناصر مهم در تدوین استراتژی برندسازی محسوب می‌شود که بر نحوه ادراک مشتری و جایگاه برند شما در بازار تاثیر مستقیم دارد. ارزش یک برند در واقع هویت و کارایی دقیق نام تجاری شما را به مشتریان، تامین کنندگان و رقبا معرفی می‌کند و جایگاه اصلی‌تان را در بازارهای رقابتی مشخص می‌کند. برای تعیین ارزش برند خود نیز در همان ابتدا می بایست برخی بایدها و نبایدها را برای کسب و کار خود تعریف کرده و همواره به آنها پایبند باشید. به عنوان مثال پایبندی به عدم استفاده از متریال بی کیفیت موجب حفظ ارزش شما در دید مشتریان و رقبا می‌شود و جایگاهتان را در محیط بازار حفظ خواهد کرد.

شناسایی مخاطبان هدف

شناخت مخاطبان هدف نیز در امر تدوین استراتژی برندینگ کمک بسیاری به شما می‌کند زیرا با شناسایی مخاطبان خود می‌توانید مشکلات و نیازهای اصلی آنها را درک کرده و در صدد رفع و تامین آنها برآیید. شناخت مخاطبان هدف، کلید اصلی پیدا کردن جایگاه مناسب در بازار و پیشی گرفتن از رقبا است. بنابراین در هنگام تعیین استراتژی برندسازی خود سعی کنید نیازها و خواسته‌های مخاطبان هدف خود را شناسایی کرده و تمام توجه خود را به برآورده ساختن نیاز آنان معطوف نمایید.

تحلیل بازار

تحلیل بازار از دیگر عناصر مهم و اصلی در تدوین استراتژی‌های برندینگ یک کسب و کار محسوب می‌شود که نقش حائز اهمیتی را در موفقیت شما ایفا می‌کند. برای تحلیل صحیح بازار باید سعی کنید شکاف‌ها و کمبودهای آن را شناسایی کرده و سپس دریابید که ارائه چه چیزی می‌تواند شما را در بازارهای رقابتی از دیگران متمایز سازد. آنالیز بازار به شما کمک می‌کند تا نقاط ضعف و قوت رقبای خود را شناسایی کرده و با سیاست‌های آنان در کسب و کار آشنا شوید. بدین ترتیب می‌توانید با نشانه گرفتن نقاط ضعف رقبا و پر کردن شکاف‌های بازار، نام تجاری خود را برجسته سازید و محصولات و خدمات خود را متناسب با نیاز بازار رقابتی و تقاضای مصرف کنندگان ارائه دهید.

شخصیت برند

برند خود را به عنوان یک انسان در نظر بگیرید و برای آن شخصیتی مستقل و قدرتمند تعریف کنید تا از این طریق بتوانید با مشتریان خود ارتباط موثر برقرار نمایید. تعریف شخصیت برند یک اصل بسیار مهم در زمان تدوین استراتژی برندینگ یک کسب و کار است که اکثر استارت‌ آپ‌ها این اصل را نادیده می‌گیرند. در حالی که انواع برند معروف دنیا، نام تجاری خود را مانند یک انسان تصور می‌کنند و برای آن شخصیت قائل هستند. نسبت دادن ویژگی‌های انسانی به یک برند موجب موفقیت آن در بازارهای رقابتی می‌شود و مخاطبان نیز می‌توانند ارتباط عاطفی واقعی با آن برقرار کنند.

تگ لاین برند

تگ لاین (Tagline) نیز یکی دیگر از عناصر مهم و تاثیرگذار در استراتژی برندینگ محسوب می‌شود که برای معرفی نام تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع تگ لاین جزئی از هویت بصری برند بوده و جمله‌ یا عبارتی ماندگار است که معرف نام تجاری شماست. بسیاری از افراد تگ لاین را با شعار اشتباه می‌گیرند در صورتی که چنین نیست و تگ لاین یک عبارت یا جمله کوتاه و ماندگار است که کسب و کار شما را معرفی می‌کند اما شعار معمولا توصیف کننده محصول است و پس از مدتی فراموش می‌شود.
برای استفاده از تگ لاین در استراتژی برندسازی خود سعی کنید پیام و یا داستان نام تجاری‌تان را در چند کلمه کوتاه و به یاد ماندنی بیان کنید. تگ لاین‌ها بر خلاف‌ شعارها، عبارات ماندگاری هستند که اصولا به همراه نام تجاری می‌آیند اما شعارها جملاتی تبلیغاتی هستند که تنها برای جلب توجه مخاطب مورد استفاده قرار می‌گیرند و پس از مدتی به فراموشی سپرده می‌شوند. بنابراین استفاده از تگ لاین مناسب و جذاب به شما کمک می‌کند تا داستان برند خود را در چند کلمه کوتاه بیان کنید. تگ لاین شما باید منعکس کننده موقعیت‌تان در بازار رقابتی باشد و پیام مورد نظر را به مخاطب منتقل کند؛ بنابراین در انتخاب کلمات خود دقت بسیاری داشته باشد تا تگ لاینی ماندگار برای برند خود بسازید.
با در نظر گرفتن این 6 عنصر اصلی در هنگام تدوین استراتژی برندینگ خود می‌توانید نام تجاری و کسب و کار خود را به سرعت در بازار رقابتی و در میان رقبا برجسته سازید و توجه مصرف کنندگان را به خود جلب نمایید.

انواع استراتژی برندینگ

برندینگ دارای انواع مختلفی است که انتخاب هوشمندانه آنها در هنگام تدوین استراتژی، ارزش ویژه‌ای به کسب و کار شما می‌بخشد. البته توجه به فاکتورهای مهمی همچون نوع مخاطبان، حوزه فعالیت کسب و کار، میزان بودجه و کمپین‌های بازاریابی در انتخاب استراتژی‌های برندسازی شما بسیار حائز اهمیت هستند و هریک آنها می‌توانند به برند شما هویت ببخشند و آن را برجسته سازند. انواع استراتژی برندینگ عبارتند از:

پرسونال برندینگ (Personal Branding)

پرسونال برندینگ یا برندسازی شخصی به نوعی از برندسازی اشاره دارد که به جای یک بیزینس و یا شرکت برای یک شخص خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی افراد مشهور مانند بازیگران، خوانندگان، فوتبالیست‌ها، سیاستمداران و غیره اغلب از این نوع برندینگ جهت معرفی خود به عموم مردم استفاده می‌کنند. به عنوان مثال ست گادین (Seth Godin) نویسنده و کارآفرین مشهور آمریکایی خود را به عنوان کارشناس بازاریابی معرفی کرده است و اکنون برند شخصی خود را دارد و افراد بسیاری جهت توسعه کسب و کار خود با او همکاری می‌کنند.

برندینگ محصول (Product Branding)

برندینگ محصول یکی از محبوب‌ترین انواع برندسازی است که بر متمایز ساختن یک محصول در بازار رقابتی تمرکز دارد. استفاده از نماد و یا طراحی‌های خاص بخش مهمی از استراتژی برندینگ محصول را تشکیل می‌دهند و به مشتریان شما کمک می‌کنند تا محصولات‌تان را در میان طیف گسترده‌ای از محصولات دیگر به راحتی شناسایی کنند.

برندینگ شرکتی (Corporate Branding)

برندینگ شرکتی یا سازمانی به عنوان ارزش اصلی یک شرکت محسوب می‌شود و به پروسه‌ای اشاره دارد که یک کسب و کار در جهت معرفی خود به بازار رقابتی و مصرف کنندگان طی می‌کند.

برندینگ خدمات (Service Branding)

برندینگ خدمات بر ارائه خدمات به مشتریان و برآورده ساختن نیازهای آنان تمرکز دارد. شرکت‌ها و کسب و کارهایی که از استراتژی برندینگ خدمات استفاده می‌کنند عموما به دنبال ارائه خدمات درجه یک به مشتریان هستند. این نوع برندینگ اصولا از روش ارائه خدمات عالی به مشتریان به عنوان روشی برای تکریم و حفظ ارزش والای آنان استفاده می‌کند.

برندینگ مشارکتی (Co – Branding)

برندینگ مشارکتی یکی دیگر از انواع استراتژی‌های برندسازی است که در واقع به بازاریابی مشترک میان دو و یا چندین کسب و کار اشاره دارد. این نوع برندینگ در واقع موجب افزایش آگاهی از نام تجاری و ورود به بازارهای جدید می‌شود و به نام‌های تجاری کمک می‌کند تا بر کسب و کار یکدیگر تاثیر مثبت بگذارند.

برندینگ آنلاین (Online Branding)

برندینگ آنلاین یا برندینگ اینترنتی نیز یک استراتژی برندسازی موثر و کارآمد است که به کسب و کارها کمک می‌کند تا بتوانند خود را در بازار آنلاین به مصرف کنندگان معرفی نمایند. این نوع برندینگ تقریبا شبیه به بازاریابی دیجیتالی بوده که شامل وب سایت کسب و کار، پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی مختلف، بلاگ‌ها و سایر شبکه‌های آنلاین است. امروزه اکثر شرکت‌های موفق از جنبه‌های مختلف این استراتژی در جهت رشد و توسعه کسب و کار خود استفاده می‌کنند.