راهنمای قدم به قدم انتخاب اسم برند(1)

دهه 60 که تعداد بچه‌ها زیاد بود، اغلب خانواده‌ها اسم‌گذاری نوزادان جدید برایشان مهم نبود. از بین 4 اسم رایجی که وجود داشت، یکی را انتخاب می‌کردند و تمام! مثلاً اولی را می‌گذاشتند حسن، دومی را می‌گذاشتند محمدحسن و مهم هم نبود که تکراری باشد یا اینکه 60 تا حسن در فامیل وجود داشته باشد.

اما الآن زمانه عوض شده و اسم‌گذاری نوزاد یک فرآیند دور ودراز است. اول اینکه هزاران اسم را زیر و رو می‌کنند، تحقیق می‌کنند که اسم معنی داشته باشد، خاص و منحصربه‌فرد باشد، کسی قبلاً نگذاشته باشد، حروف اسم جدید با حروف اسم بچه قبلی یا پدر و مادر همخوانی داشته باشد و هزاران قانون عجیب و غریب دیگر که نگویم برایتان!

انتخاب اسم برندهم مثل انتخاب اسم نوزادی است که بعداً قرار است هویت داشته باشد. پس برای خودش رسم و اصولی دارد. می‌دانید اگر الآن از روی عجله و سهل‌انگاری اسمی انتخاب کنید و چند سال بعد متوجه شوید که این اسم مناسب برند شما نیست، باید چه هزینه گزافی را برای جا انداختن یک نام تجاری جدید کنید؟

پس یک‌بار برای همیشه با صرف کمی وقت و خواندن این مقاله به خودتان (و صد البته جیبتان!) لطف کنید؛ چون ما در این مقالهقصد داریم به شما کمک کنیم تا یک اسم مناسب برای برندتان انتخاب کنید.

انتخاب اسم برند در ظاهر ساده، اما عمیق است!

خلق یک برند چیزی فراتر از انتخاب یک نام تجاری و طراحی لوگو است؛ برندینگ مانند یک سفر طولانی می‌ماند که برای موفقیت باید وارد مسیری پر پیچ و خم شوید!
 پیدا کردن اسم برندی که مشتریان بتوانند با آن ارتباط خوبی برقرار کنند، جزو اقدامات ضروری این سفر است؛ پس هر اسمی که صرفاً جذاب به نظر می‌رسد، لزوماً نمی‌تواند اسم خوبی برای برندتان باشد؛ به همین دلیل انتخاب اسم برند می‌تواند یک فرآیند سخت و پیچیده به نظر برسد؛ چرا که اسم برند باید:

o     جذاب و گیرا باشد

o     مناسب شخصیت برند شما باشد

o     به خاطر سپردنش برای مردم راحت باشد

o     هنگام نمایش در تبلیغات آفلاین و آنلاین چشم‌گیر و جذاب به نظر برسد

o     دامنه‌ اینترنتی و اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی اشغال‌شده نداشته باشند

شاید عده‌ای به شما بگویند پیدا کردن چنین اسمی غیرممکن است (البته اگر چند میلیون تومان به آن‌ها بدهید، کاملاً ممکن می‌شود!)؛ اما تجربه ما نشان می‌دهد که این کار کاملاً امکان‌پذیر است فقط به مقداری صبر و حوصله و تفکر عمیق احتیاج دارد.

چه ‌ویژگی‌هایی را باید برای انتخاب اسم برند در نظر بگیریم؟

فرمول‌های مختلفی برای انتخاب اسم برند وجود دارد. مثلاً در سال 2010 گروهی از محققان دانشگاه آلبرتا (کانادا) در تحقیقات خود متوجه شدند کهمشتریان به اسم برندهایی مثل کوکا-کولا، کیت-کت، جلی-بلی که از یک ساختار تکرارشونده در اسم برند خود استفاده می‌کنند، واکنش مثبت‌تری نشان می‌دهند.
 در کشور ما هم برندهایی مثلاَشی-مشی، مَزمَز و چین‌چیناز همین سبکِ انتخاب اسم برند استفاده کرده‌اند‌؛ اما راستش را بخواهید هیچ فرمولی تضمین‌شده‌ای برای انتخاب اسم برند وجود ندارد؛ بااین‌حال اگر اسم برندتان یک سری ویژگی‌ها را داشته باشد، هم استفاده‌اش برای شما و هم به خاطر سپردنش برای مردم آسان‌تر می‌شود.

در ادامه ویژگی‌های یک نام برند ایده‌آل را با هم بررسی می‌کنیم:

1. بامعنا باشد

اسم برند باید با ارزش‌های بنیادین شرکتتان که جوهره برند شماست، ارتباط معنایی داشته باشد و بتواند با ترسیم یک تصویر مثبت در ذهن مشتریان با آن‌ها ارتباط برقرار کند.

تابه‌حال به انتخاب اسم برندشرکت‌هایتولیدکننده نوشابه‌های انرژی‌زادقت کرده‌اید؟

o Monster (به معنای هیولا

o RedBull (گاو قرمز

o RockStar (ستاره راک

o Burn (سوختن

o big bear (خرس بزرگ

همگیاین نام ها از نظر ذهنی حامل یک انرژی خاصی هستند؛ انگار که واقعاً قدرتمند‌ هستند و هر کس از این محصولات استفاده کند می‌تواند مثل یک گاو خشمگین یا خرس درنده نیرومند شود!

2. متمایز باشد

اسم برند باید منحصربه‌فرد، به یادماندنی و از سایر رقبای شما متمایز باشد. فکر نکنید اگر اسمی نزدیک به یک نام تجاری مشهور انتخاب کنید، زرنگی کرده‌اید (!).مخصوصاً اگر یک شرکت تازه تأسیس هستید هیچ‌گاه از اسم‌های مشابه برندهای بزرگ استفاده نکنید؛ چون این باعث می‌شود شما یک شرکت فیک و کپی‌شده به نظر برسید. در ضمن این شرکت‌ها وکلای درجه یک و تیم حقوقی قدرتمندی دارند که حاضرند برای محافظت از اسم برند خود میلیون‌ها تومان هزینه کنند و کارتان را در دادگاه یکسره کنند!

مثلاً در حوزه مُد و فشن شرکت معروفVictoriaSecretاز شرکتی که اسم برند خود راVictoria’s Little Secretگذاشته بود شکایت کرد و توانست از آن‌ها غرامتی چند میلیون دلاری دریافت کند.
 
 

3. راحت باشد

یعنی هر کسی به‌راحتی بتواند اسم برند را بخواند، تلفظ کند، بنویسد و گوگل کند (حتی اگر می‌خواهید برای اسم شرکت خود از یک نام تجاری من‌درآوردی یا عجیب استفاده کنید باید این شرایط را در نظر بگیرید.

توجه:

نکته‌ای که در انتخاب اسم برند به زبان فارسی وجود دارد این است کهبعضی از کلمات چند نگارش متفاوت دارندکه ممکن است همین مسئله باعث سردرگمی مشتریان بشود، مثلاً کلماتی مثل عاج-آج، راضی-رازی؛ بنابراین سعی کنید اسمی انتخاب کنید که تنها یک نوشتار ثابت داشته باشد.

هم‌چنین پیشنهاد می‌کنیم از اسم‌های مخفف استفاده نکنید؛ چون:

1. تلفظ خیلی کلمات مخفف شده راحت نیست و اکثراً ترکیب جالبی ایجاد نمی‌کند.
2. به ذهن سپردنش برای مخاطبان آسان نیست، زیرا ذاتاً یک کلمه مخفف‌شده هیچ تصویر و حس خاصی در ذهن مشتریان ایجاد نمی‎کند.
3. فهماندن تک‌تک این حروف به مشتریان زمان و هزینه بالایی می‌طلبد و از آنجا که شما مثل شرکت‌هایی مثل IBM و BMW منابع مالی عظیمی در اختیار ندارید ریسک این کار بالاست.راستی می‌دانید IBM و BMW مخفف چه کلماتی هستند؟

4. قابل ثبت باشد

اسم برند شما باید هم به‌صورت قانونی و هم دامنه‌های اینترنتی قابل ثبت باشد. اگر نتوانید به‌صورت قانونی برند خود را ثبت کنید، هر چه برای ثبت نام تجاری خود وقت گذاشته‌اید، به هدر رفته‌ است. پس قبل از هر چیز از آخرین تغییرات قوانین انتخاب اسم برند مطلع شوید (ما در آخر همین مقاله چند نکته راجع به قوانین ثبت اسم شرکت در ایران را آورده‌ایم.

برای «ثبت دامنه» هم کافی است همین عبارت را در گوگل سرچ کنید تا شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات سرور را پیدا کرده و به‌صورت آنلاین دامنه‌ی موردنظرتان را بررسی و خریداری کنید.

5. آینده‌نگرانه باشد

برای انتخاب اسم برند باید آینده‌نگر باشید و تفکر خود را فراتر از مرزهای جغرافیایی و وضعیت امروز خود ببرید؛ یعنی نیم نگاهی هم به چشم‌انداز آینده خود داشته باشید. شاید الآن حوزه فعالیت شما در حد یک استان و نهایتاً شهرهای اطراف باشد ولی از کجا می‌دانید که در آینده فعالیت خود را به کشورهای همسایه یا حتی قاره‌های دیگر گسترش نمی‌دهید؟

حتی شما باید به معنی اسم برند خود در فرهنگ‌های بازار هدف نیز فکر کنید؛ شاید داستان آب معدنی شرکت «اَلَموت» (به معنای آشیانه عقاب و نام منطقه‌ای در قزوین) را شنیده باشید که وقتی به کشورهای عربی صادر شد فقط به دلیل معنای این نام تجاری در زبان عربی (اَلْمَوت= مرگ!) با واکنش منفی مشتریان رو‌به‌رو شد!

همچنین پیشنهاد می‌کنیم از نام خانوادگی خود به‌عنوان اسم برند استفاده نکنید؛شاید بخواهید در آینده برند خود را بفروشید، این کار باعث می‌شود، کارتان کمی سخت شود و شاید اصلاً خریدار احتمالی را منصرف کند، مخصوصاً در صنایعی که تولیدات لاکچری دارند. شما ترجیح می‌دهید یک ساعت گران‌قیمت را از برند«معصومی زادگان» بخرید یا «رولکس»؟

البته استثنایی در اینجا وجود دارد؛اگر یک سلبریتی هستید دیگر وضعیت فرق می‌کند و انتخاب اسم برند از روی نام خانوادگی اتفاقاً خیلی هوشمندانه است؛ چون شهرت اولیه را دارید، هزینه‌های برندینگ را به‌شدت کاهش پیدا می‌کند. بسیاری از سلبریتی‌ها معروف دنیا مثلکایلی جنر (برند محصولات آرایشی) و در ایران مثللیلااوتادی (برند عطر و ادکلن) اسم خود را به عنوان نام تجاری برندشان انتخاب کرده‌اند.

نکته دیگر اینکهنام تجاری شما نباید باعث حساسیت قشرهایی از مردم بشود، مثلاً اگر اسم برند خود را «پرسپولیس» بگذارید ممکن است طرفداران استقلال از شما خرید نکنند و حتی بدتر با شما دشمنی کنند؛ شاید به نظرتان مسخره‌ برسد ولی این موارد واقعاً پیش می‌آید! می‌گویید نه؟

یک مثال وطنی و واقعی از اسم‌های حساسیت برانگیز فروشگاه‌ زنجیره‌ای«افق کوروش»است که وقتی فعالیتش را در استان قم شروع کرد، علماء این شهر به دلیل اینکه این اسم را یادآور زمان طاغوت می‌دانستند نسبت به آن اعتراض کردند؛ در نتیجه این مجموعه مجبور شد نام کوروش را از سَردَر تمام شعب قم بردارد و با همان نام «افق»به کارش ادامه دهد!

6. بصری باشد

یعنی بتوان آن را از طریق المان‌های گرافیکی و طراحی به شکل مناسبی بیان کرد. برندهایی مثلاپل، جگوار، عقاب، ردبول مثال‌های خوبی برای یک اسم بصری هستند؛چون هم‌زمان یک تصویر واضح از آن‌ها در ذهن شکل می‌گیرد، بنابراین دست طراح برای مانور روی ویژگی‌های بصری باز است.